Opinie: Schaarste op de Amsterdamse woningmarkt een vloek of een zegen?

De torenhoge prijzen voor woningen in Amsterdam zijn wethouder Ivens een doorn in het oog. Politieagenten, leraren, verpleegkundigen zijn niet te verleiden om in Amsterdam te komen werken omdat er geen betaalbare huisvesting te vinden is. De stad wordt een plek waar alleen nog expats en andere grootverdieners een woning kunnen betalen. En dan worden de prijzen ook nog eens opgestuwd door de toeristische verhuur. Dus tijd om dat aan banden te leggen vindt de wethouder. Maar waarom zijn de prijzen zo hoog in Amsterdam?

In grote delen binnen de ring is de woningwaarde in 2018 tussen de 6.400 en 7.700 euro per m2 woonoppervlak. In een gemeente als Almere (op 15 tot 20 minuten van Amsterdam) is dat ongeveer 2.200. Daar komt bij dat Amsterdam in tegenstelling tot Almere erfpacht kent. Woningen in Amsterdam zijn duur omdat er nu eenmaal meer vraag dan aanbod is. Kennelijk is Almere een stuk minder populair, maar wel dichtbij, bereikbaar en betaalbaar!

Je zou verwachten dat ontwikkelaars in de rij staan om Amsterdam van meer woningen te voorzien, in Almere gebeurt dat ook volop. Wanneer die woningen gebouwd zijn, zal de markt haar werk doen en zullen prijzen gaan dalen. Maar is dat ook zo?

Het college gaf in 2016 aan dat het de druk op de woningmarkt wil verlichten en daarom tot 2025 de bouw mogelijk maakt van 50.000 woningen binnen de stadsgrenzen.  Daar is later Havenstad met 40.000 tot 70.000 woningen bij gekomen. Maar binnenstedelijke locaties zoals Havenstad zijn heel duur om te ontwikkelen en het kost veel tijd. Bedrijven moeten worden uitgekocht, grond gesaneerd, etc, etc. Schaarste is dus een zegen voor de gemeente. De huidige exorbitant hoge prijzen maken de ontwikkeling van woningen op deze plekken mogelijk. Daarnaast heeft het college stevige ambities als het gaat over architectuur, stedenbouw, duurzaamheid, inpandig parkeren en inrichting van de openbare ruimte. “We willen tenslotte geen saaie wijken zoals in Almere”. Maar ook daar hangt een prijskaartje aan.

Het gevolg zal zijn dat de bouw van deze nieuwe woningen alleen kan als de prijzen hoog blijven en de schaarste blijft bestaan. Als de prijzen dalen zal geen ontwikkelaar meer zijn vingers willen branden aan bouwen op deze dure locaties en stopt de productie.

Bouwen van (tijdelijke) woningen op veel goedkopere locaties in het groen of op het water (drijvend en niet een eiland zoals IJburg) heeft wel een positief effect op de schaarste en dus op de prijs. Als er voor tijdelijke woningen wordt gekozen, kun je die ook weer ‘opruimen’ als ze niet meer nodig zijn. Maar hier kiest Amsterdam niet voor omdat het college zeer gehecht is aan het groen, blauwe casco. Dat is een keuze en dat is prima. Maar de consequentie van die keuze is schaarste en dus hoge prijzen waardoor het college politieagenten, leraren en verpleegkundigen naar dat ‘foei-lelijke’ Almere jaagt.

En dan nog even dit: Amsterdam telt nu ongeveer 440.000 woningen. Volgens de opgave van de gemeente zijn er 2.948 B&B’s gemeld. Dat is 0,67% van de totale woningvoorraad. Die 0,67% kan toch niet verantwoordelijk worden gehouden voor de hoge prijzen van woningen in Amsterdam? Nee meneer Ivens, daar is het beleid van dit college debet aan!

HM