Huizenruilers onder vuur

Op 15 september ontvingen alle gebruikers van het huizenruil platform HomeExchange een e-mail dat vanaf 1 oktober 2023 huizenruil als vakantieverhuur zou worden gezien met alle regels die daar bij zouden horen.

Een grote groep van 150 huizenruilers maakte bezwaar bij gemeenteraadsleden en mede door inspreken van Amsterdam Gastvrij in de raadsvergadering zijn de regels voorlopig opgeschort.

We roepen huizenruilers op om bij bijeenkomst van 13 november aanwezig te zijn. We zullen daar uitleggen waarom de belangen van vakantieverhuurders,  B&B’s en huizenruilers in elkaars verlengde liggen en waarom het belangrijk is om gezamelijk op te trekken. Eind september 2023 stelde de gemeente Amsterdam vanuit het niets Huizenruil gelijk aan Vakantieverhuur.

HOE ORGANISEREN WE ONS vroegen we ons af?

We hebben hulp gekregen van Amsterdam Gastvrij.  Deze vereniging behartigt de belangen van B&B houders, vakantieverhuurders (dus niet de verhuurders van tweede woningen) in de stad, en nu dus ook huizenruilers.  Voorzitter Maarten Bruinsma heeft veel kennis, ervaring en inzet ingebracht. Amsterdam Gastvrij heeft 500 leden, goede connecties in de gemeenteraad en veel expertise in de aanbieding.  De gemeente begon met regulering van vakantieverhuurders, daarna de B&B houders en toen de Home Exchangers. We zijn allemaal kleine spelers vergeleken met de hotelbedden (80 duizend, versus bijv. 1000 woningruilers en 2000 B&B houders). Zonder Amsterdam Gastvrij hadden we nooit de weg naar de pers en gemeentraad gevonden, en nooit dit resultaat bereikt. 

MOGELIJKE SCENARIOS

  1. Woningruil wordt gelijk gesteld aan vakantieverhuur (sterkste troef is dan dat dit volgens Europese wetgeving twee verschillende dingen zijn)

  2. Woningruil wordt als zodanig gereguleerd

  3. Woningruil blijft ongereguleerd (minst waarschijnlijke optie)

WAT NU VERDER?

  • Eind oktober 2023: Huisvestingsverordening 2024 ter goedkeuring naar de raad

  • 13 november bijeenkomst van Amsterdam Gastvrij in de Nassaukerk - alle huizenruilers welkom

  • 6 december Raadscommissie Wonen (info op Raadsinformatieamsterdam.nl)

  • 20 december Raadsvergadering

HOE KAN IK HELPEN?

  • Kom op 13 november naar de openbare bijeenkomst van Amsterdam Gastvrij, hier aanmelden (graag, maar niet verplicht), op 6 december naar de Commissie vergadering en op 20 december naar de Raadsvergadering

  • We willen zoveel mogelijk persoonlijke verhalen verzamelen om onze argumenten kracht bij te zetten. Wil jij met jouw verhaal in de media, laat het ons dan weten

  • We willen een enquête houden onder jullie om onze samenstelling duidelijk te krijgen (aantal sociale huurders vs woningeigenaren bijv) en onze standpunten te bepalen (wat vinden we van de 30 dagen regeling en het afschaffen van Gastenpunten) en alle mogelijke argumenten op een rij te zetten. Het is fijn als je die invult

  • Ben je lid van een politieke partij, of ken je iemand die lid is, vraag dan de raadsleden van jouw partij om uitleg

  • Heb je tijd en zin om ons te helpen met actie, laat het ons weten

De initiatiefnemers hebben zich bij Amsterdam Gastvrij aangesloten, wilt u ons en daarmee uzelf steunen: klik hier. Amsterdam Gastvrij berichtte direct na bekendmaking over de gemeentelijke plannen en ondernam aktie. Ze informeerde haar leden als volgt:

Half september 2023 stelde de gemeente Amsterdam vanuit het niets Huizenruil gelijk aan Vakantieverhuur. Als je aan huizenruil doet is een vergunning voortaan verplicht en ruilen mag voor hooguit 30 dagen per jaar. Je moet een registratienummer aanvragen en net zoals vakantieverhuurders iedere ruil online bij de gemeente aangeven op straffe van 8.700 euro per niet aangegeven ruil. Bovendien mogen er maar 4 mensen deelnemen aan de ruil, dus geen gezinnen meer. We zien de bui al hangen, zoveel Amsterdammers die geen idee hebben en straks met buitenproportionele boetes geconfronteerd worden, net als een 70tal vakantieverhuurders vóór hen.

Sinds huizenruil gelijk is gesteld aan Vakantieverhuur breidt Amsterdam Gastvrij haar belangenbehartiging voor B&B en Vakantieverhuur uit met Huizenruil

Amsterdam Gastvrij heeft altijd gesteld dat Vakantieverhuur net zo belangrijk is als B&B omdat Vakantieverhuur laaghangend fruit is voor de gemeente. Vakantieverhuurders zijn niet zo georganiseerd (tot ze in de problemen komen) en dus makkelijk qua regelgeving aan te pakken. Aan de houding van de gemeente t.o.v. Vakantieverhuur kun je afleiden wat de volgende beperkende stappen voor B&B zullen zijn (zoals bijvoorbeeld de voortdurende pogingen de quota naar beneden te brengen). Huizenruil is nu toegevoegd aan het gemeentelijk streven de toeristenindustrie exclusief in handen te geven aan grote partijen zoals de hotels, waarvan meer dan 50% in handen is van buitenlandse partijen. Amsterdammers worden langzaam maar zeker uitgesloten van de mogelijkheid mee te profiteren van het toerisme.

Zowel huizenruil als vakantieverhuur zijn voor Amsterdammers een mogelijkheid om hun eigen vakantie te bekostigen en hun inkomenspositie te verbeteren in het toch al zo dure Amsterdam. Nog even voor de weet: 5% van de toeristische verhuur ligt bij particulieren in de vorm van Vakantieverhuur en B&B, de rest gaat naar de hotelsector. Er komen nog steeds hotels bij en zelfs de gemeente is hotelhouder geworden: 28 brughuisjes worden door de gemeente verhuurd bij wijze van 1 studio, inclusief keuken, badkamer en eigen opgang. Hoe leuk zou je kunnen wonen in een brughuisje! Overigens doen een aantal raadsleden en zelfs mevrouw Moorman, PvdA wethouder, aan huizenruil.

Trouw, interview met Marjolein Moorman
X, Amsterdam Gastvrij
Het Parool 1
Het Parool 2
AT5
020

Amsterdam Gastvrij brandbrief aan de wethouder betreffende nieuwe Huizenruilregels!

Geachte wethouder Pels,

We hebben recentelijk kennisgenomen van het feit dat de gemeente Amsterdam, vanuit de interpretatie dat huizenruil ook als vakantieverhuur gezien wordt, een handhavingstraject is opgestart via HomeExchange. Aanleiding hiervoor is naar verluidt een toename van het aantal overnachtingen dat via HomeExchange plaatsgevonden heeft.

We merken dat dit bij een grote groep Amsterdamse deelnemers tot verbazing en onrust heeft geleid. Wij kunnen ons dit goed voorstellen en willen hierbij enkele bezwaren met u delen. Lees verder

Inspraak 27 september 2023 Maarten Bruinsma, voorzitter Amsterdam Gastvrij

Resultaat acties Huizenruilers en Amsterdam Gastvrij, Inspraak en Zienswijze:

  • De datum waarop de nieuwe regeling mogelijk ingaat is verschoven naar 1 maart 2024, handhaving en boetes uitdelen is verschoven naar 1 januari 2025.

  • De wethouder gaat in de huisvestingsverordering van 2024 bepalen wat de nieuwe regels worden

  • Toeristenbelasting zal in iedere geval niet geheven worden.

Wilt u lid worden? Klik hier

Wilt u zich aanmelden voor de Nieuwsbrief? Klik hier

AGV: Bijeenkomst 13 november 2023

Aanmelden Bijeenkomst (graag, maar niet verplicht)

Ko Koens is sinds februari 2020 lector bij het lectoraat New Urban Tourism, waarmee hij deel uitmaakt van het kenniscentrum Creative Business. Door verstedelijking en snel groeiend stadstoerisme ondervinden steden toenemende druk.

Hoe kunnen we een nieuwe balans vinden tussen bezoekers en bewoners, op zo'n manier dat toerisme en de maatschappelijke verandering van stadsbuurten hand in hand kunnen gaan?  

Er is veel behoefte aan kennis over de vraag hoe toerisme op een harmonieuze manier kan worden ingepast in de maatschappelijke kwesties waar steden mee te kampen hebben. Ko Koens streeft naar ontwikkeling van deze kennis in samenwerking met andere partijen, zoals Wageningen University & Research, Erasmus Universiteit Rotterdam en een aantal hogescholen. Deze samenwerking vindt onder meer plaats in het Centre of Expertise Leisure, Tourism & Hospitality. Koens schakelt ook graag het internationale netwerk van onderzoekers in dat hij in de loop der jaren heeft opgebouwd, bijvoorbeeld door middel van een aantal door de EU gefinancierde onderzoeksprojecten.

Voor de zomer heeft de gemeente voorstellen gedaan voor het aanpassen van de Huisvestingsverordening per 1 januari 2024. Voor de derde keer in drie jaar wil de gemeente de B&B quota verlagen. Dit betekent dat het voortbestaan van uw B&B na het aflopen van de huidige vergunningsperiode veel onzekerder wordt. 

We hebben in een uitgebreide zienswijze onze bezwaren tegen deze onnodige en eenzijdige verlaging naar voren gebracht. Bovendien lijkt de gemeente de systematiek van de nieuwe wet toeristische verhuur volkomen te negeren en onnodig vast te houden aan regels die na invoering van het registratiestelsel overbodig zijn geworden.

Binnenkort zullen we zien of onze bezwaren serieus genomen zijn en er aanpassingen in het voorstel zijn gedaan. Onze argumenten zullen in ieder geval deze maand nog beantwoord worden in een “Nota van Beantwoording”. Deze zullen we natuurlijk uitvoerig bestuderen. Op de bijeenkomst van 13 november a.s. zullen we uitgebreid ingaan op deze plannen.

Als het goed is, hebben we op 13 november dus zowel voor B&B als Vakantieverhuur de antwoorden op onze zienswijze, waarin o.m het verzoek om de regels voor VV te vereenvoudigen (geen vergunningsverplichting meer of op zijn minst een langere vergunningsduur)

Door opnieuw het verbod op een aansluiting voor een kookgelegenheid in te stellen lijkt het alsof er geen stopcontact aanwezig mag zijn bij een pantry met wasbak. 

Sinds het instellen van het vergunningstelsel zijn wij er vanuit gegaan dat het vreemde verbod op een stopcontact (na)bij een pantry was verdwenen. Het staat namelijk nergens in de Huisvestingsverordening noch in de regels van de gemeente. Ook hebben wij niet kunnen inspreken op dit verbod.   

Het is bekend dat de ruimten, ingericht voor de B&B, tezamen geen zelfstandige woonruimte mogen vormen en dus niet alle elementen van een zelfstandige woonruimte mogen bevatten: een eigen afsluitbare toegang; eigen sanitair en eigen keuken. Op zich maakt het ontbreken van kookgerei, een kookplaat (gas of elektrisch) en een afzuigkap, tezamen met een uitdrukkelijk kookverbod van de exploitant al dat er geen sprake is van een keuken of kookgelegenheid. 

Wij hebben het hier over Bed & Breakfast, dus men moet wel koffie en thee kunnen zetten, een boterham kunnen roosteren en wat kunnen bewaren in een koelkastje. 

Het valt overigens te betwijfelen of een aansluiting voor een kookgelegenheid bij een aanrecht met wasbak juridische te handhaven is. 

Wij gaan in gesprek met de gemeente. Wij willen horen dat een stopcontact bij een aanrecht wel mogelijk is… Wordt vervolgd.

Waarom de belangen van vakantieverhuurders,  B&B’s en huizenruilers in elkaars verlengde liggen en waarom het belangrijk is om samen op te trekken.

Op 15 september j.l. ontvingen alle gebruikers van het huizenruil platform HomeExchange een e-mail dat vanaf 1 oktober 2023 huizenruil als vakantieverhuur zou worden gezien met alle regels die daar bij zouden horen.

Een grote groep van 150 huizenruilers maakte bezwaar bij gemeenteraadsleden en mede door inspreken van Amsterdam Gastvrij in de raadsvergadering zijn de regels voorlopig opgeschort. Waar we nu staan lees je hier

We roepen huizenruilers op om bij de bijeenkomst van 13 november aanwezig te zijn. We zullen daar uitleggen waarom de belangen van vakantieverhuurders,  B&B’s en huizenruilers in elkaars verlengde liggen en waarom het belangrijk is om gezamelijk op te trekken.

De Bijeenkomst werd weer goed bezocht. Hierbij de presentatie van Maarten Bruinsma

Welke acties kunnen we ondernemen naar aanleiding van de data voor de commissievergaderingen, inspreken, raadsleden aanschrijven. Wanneer wordt wat besloten etc. Zowel voor B&B, Vakantieverhuur en Huizenruil.

Aanmelden Bijeenkomst (graag, maar niet verplicht)

AGV: FlitsActie tegen quota verlaging B&B vergunningen en het ongemotiveerd door de gemeente kunnen intrekken van uw B&B vergunning.

TWEEDE ACTIE: dien vóór 16 juli a.s. uw zienswijze in tegen de voorgenomen quotaverlaging B&B vergunning van 30% en de mogelijkheid dat de gemeente ongemotiveerd tussentijds uw vergunning kan intrekken.

Halverwege deze pagina staat alle informatie over de EERSTE ACTIE. Als u een mail naar de raadsleden hebt opgesteld kunt u deze gebruiken voor uw zienswijze, voeg dan uw bezwaar tegen het ongemotiveerd kunnen terugnemen van uw B&B vergunning daar aan toe. Hebt u nog geen mail/zienswijze dan kunnen de SUGGESTIES BIJ UW MAIL en FEITEN onderaan de pagina u van dienst zijn.
Hier vindt u alle informatie van de gemeente om uw zienswijze in te dienen waaronder de concept Huisvestingsverordening, de beleidstoelichting, nadere regels, woningschaarste en leefbaarheid, en de knop Geef uw reactie (zienswijze).

Hier vindt u de zienswijze van Amsterdam Gastvrij

en hieronder ziet u de gewraakte passage uit de concept HVV betreffende het intrekken van uw vergunning.


EERSTE ACTIE: verzet u tegen de voorgenomen verlaging van de B&B quota met 30%, kom in actie, uw vergunning staat op de tocht!

En u kwám in actie! U mailde vele raadsleden en vroeg in grote getalen inspreektijd aan. Dit resulteerde in de uitnodiging van de Raad om een uur eerder aanwezig te zijn en te kunnen praten met de raadsleden die een uur later aan het debat over de AAV mee deden. U kwam met 40 door storm en regen en dat maakte indruk. Overigens goldt dat ook voor de aanwezige raadsleden. Wat bleek was dat veel raadsleden niet op de hoogte zijn van de feiten en cijfers over B&B of zelfs de verschillen tussen B&B en vakantieverhuur. Daar hebben we iets aan kunnen doen. Wat ook bleek is dat de helft van de raad tegenover de andere helft staat en niet echt wil luisteren, zo lijkt het. Dit betreft met name de linker flank. De reaktie van wethouder Pels was zowel ont- als bemoedigend. We lijken onszelf op de kaart te hebben gezet.

Hieronder vindt u de video’s van de inspraak van Maarten Bruinsma en Henk Hagedoorn, de vragen van een aantal raadsleden en de antwoorden van wethouder Pels, zowel in de ochtend- als in de avondsessie.
inspraak Maarten Bruinsma, voorzitter Amsterdam Gastvrij
beantwoording vragen n.a.v. inspraak Maarten Bruinsma
Inbreng op B&B van Rogier Havelaar CDA
Thanee Didderen Partij voor de Dieren vragen
Myron von Gerhardt VVD vragen
Remine Alberts SP vragen
Tanay Bilgin Forum voor Democratie vragen
Beantwoording vragen door Wethouder Pels, eerste sessie
wat nog komt:
inspraak Henk Hagedoorn, lid Amsterdam Gastvrij
Eduard Mangal Denk vragen
Beantwoording avondsessie vragen van o.m. Juliet Broersen Volt door wethouder Pels

Alle benodigdheden voor de EERSTE ACTIE hier onder, binnenkort alle benodigdheden voor de TWEEDE ACTIE hier boven.

Amsterdam Gastvrij sprak al in, schreef al een Zienswijze en spreekt op ieder mogelijk moment van belang weer in, zoals aanstaande woensdag 5 juli om 9 uur ‘s ochtends.

  1. Wat kunt u doen? In het kader van ‘samen staan we sterk’ kunt u alle raadsleden een mail sturen met uw persoonlijke verhaal en wat het voor u zal betekenen als u straks uitgeloot wordt en uw vergunning kwijt bent. Doe dit nog dit weekend, aanstaande woensdag 5 juli is de raadsvergadering waarin besluiten zullen worden genomen.
    De macht van het getal telt, dit doen we weer samen, net zoals in vorige acties waarin we samen effectief konden zijn.

  2. Meld u aan om in te spreken tijdens de Raadsvergadering: niet dat u inspreektijd krijgt want die is al vol, maar als zoveel mensen spreektijd aanvragen zegt dat iets over de urgentie van het onderwerp. op het formulier meldt u geen organisatie, datum van inspraak 5 juli, agendapunt 3, onderwerp quota B&B, klaar.

  3. Kom aanstaande woensdag 5 juli om 9 uur naar de Willem Kraanzaal in de Stopera in een wit shirt. Alleen als we zichtbaar zijn hebben we kans dat we iets bereiken, dat hebben we in het verleden al een aantal keren laten zien.


SUGGESTIES VOOR UW MAIL: maak een pakkende onderwerpzin, begin met uw eigen persoonlijke alinea, welke gevolgen zal een eventuele loting/verlies van uw vergunning op uw leven hebben. Onderstaand een aantal feiten op een rij waarmee u uw argumentatie kunt opbouwen. Óf, nog eenvoudiger, copy/paste deze feiten achter uw persoonlijke alinea.

FEITEN (onderzoeken in opdracht van de gemeente Amsterdam, tenzij anders aangegeven)

Toeristische drukte

  • Bed & breakfast is verantwoordelijk voor slechts 3,8 % van de overnachtingen

  • Bed & Breakfast-houders zijn Amsterdammers die er voor zorgen dat de lokale middenstand wel vaart bij toeristen

  • Nog te bouwen (20) hotels bieden 5 keer zoveel overnachtingscapacititeit dan alle particuliere toeristische verhuur bij elkaar

  • Overnachtingen bij particulieren zijn veel beter verspreid over de stad dan hotels

Toeristische overlast

  • Over B&B’s komen geen overlastmeldingen binnen

  • Bed & Breakfast houders zijn Amsterdammers die zelf thuis zijn als ze gasten hebben

  • 75% van onze gasten reist met partner of gezin. Onze gasten verblijven bijna twee keer langer dan de gasten in hotels/hostels (3,5 dagen i.p.v. 2 per verblijf)

Woningontrekking

  • Bed & Breakfast houders zijn Amsterdammers die slechts een deel van de woning waarin ze zélf wonen tijdelijk verhuren, ze geven aan de B&B ruimte niet te zullen verhuren aan studenten of woningzoekenden, er komt dus geen woonruimte bij.

Amsterdam Gastvrij schreef op 24 maart 2023 haar zienswijze op de voorstellen in de Amsterdamse Aanpak Volkshuisvesting (AAV), gericht op de passages die betrekking hebben op toeristische verhuur zoals geformuleerd in Doel 1 (pagina 22). op woensdag 5 juli wordt de AAV in de Gemeenteraad behandeld.

Amsterdamse Aanpak Volkshuisvessting
Zienswijze Amsterdam Gastvrij (pdf)
Nota van beantwoording AAV (vanaf pagina 19 aparte paragraaf over onze zienswijze)
Mailadressen van de Raadsleden let op: de meeste mailprogramma’s stellen een limiet aan de hoeveelheid ontvangers die u per tijdseenheid kunt verzenden. Bijv: Outlook verzendt uw mail aan niet meer dan 50 ontvangers per 5 minuten.

Volgende week volgt in een Nieuwsflits meer informatie over de vervolgactie die we samen vóór 16 juli ondernemen.

NRC: Gemeente Amsterdam mag bewoners niet verbieden hun woonplek te verhuren aan toeristen

Vakantieverhuur De gemeente Amsterdam wilde in 2020 inwoners van het Wallengebied en de Grachtengordel-Zuid verbieden hun woonruimten te verhuren aan vakantiegangers in Nederland. Dat verbod zou voor minder „druk van toeristen” moeten zorgen.

De gemeente Amsterdam mag bewoners in het centrum van de stad niet verbieden hun woonplek te verhuren aan toeristen. Dat heeft de Raad van State woensdag besloten. Volgens de Raad is de maatregel van de gemeente „onevenredig” en had de gemeente eerst moeten uitzoeken of „minder vergaande maatregelen” genoeg zouden zijn.

In de zomer van 2020 verbood de gemeente Amsterdam tijdelijk inwoners van het Wallengebied en de Grachtengordel-Zuid hun woonruimten te verhuren aan toeristen. Die regel zou tot minder „druk van toeristen” moeten leiden en de leefbaarheid in de stad verbeteren. De Vereniging Amsterdam Gastvrij, een belangenvereniging voor particuliere vakantieverhuurders en B&B’s, spande een rechtszaak aan. De vereniging wees de gemeente erop dat het verbod niet mocht volgens de wet. De rechtbank Amsterdam gaf de belangenvereniging gelijk in maart 2021, maar de gemeente Amsterdam ging in hoger beroep.

Dat was dus tevergeefs. Volgens de Raad van State is het verbod „onevenredig”, omdat het „niet noodzakelijk en geschikt” is om het doel, minder druk van toeristen, te bereiken. „Verder heeft het verbod direct financiële gevolgen voor woningeigenaren in de binnenstad, waardoor het aanwijzingsbesluit leidt tot discriminatie.” De gemeente gaat de uitspraak bestuderen en bekijken wat dit betekent voor het beleid tegen illegale verhuur en woonfraude.

AT5 Raad van State zet streep door wijkverbod toeristenverhuur. "Dit was machopolitiek"

De gemeente Amsterdam mag bewoners van bepaalde wijken in de binnenstad niet verbieden hun woning te verhuren aan toeristen. Dat heeft de Raad van State bepaald. Het college van burgemeesters en wethouders had eerst minder verregaande maatregelen moeten onderzoeken, oordeelt de Raad van State. 

Het verbod gold voor de buurten Burgwallen Oude Zijde, Burgwallen Nieuwe Zijde en Grachtengordel-Zuid. Het is bijna drie jaar van kracht geweest na de invoering in juli 2020. Doel was om de overlast van toeristen in deze wijken te beperken.

Bezwaar

De Vereniging Amsterdam Gastvrij (VAG) zet zich in voor Amsterdammers die hun woning aan toeristen willen verhuren, en maakte bezwaar tegen het verbod. Samen met Woonbootvereniging Amsterdam (WVA) stapte VAG naar de rechter.

In maart 2021 gaf de Rechtbank Amsterdam de VAG en de WVA al eens gelijk, en oordeelde dat een verbod op vakantieverhuur in bepaalde wijken niet mag. De gemeente stapte daarop naar de Raad van State (de hoogste bestuursrechter), waar de zaak in februari dit jaar werd behandeld.

Raad van State

Voor de Raad van State betoogden VAG en WVA dat het besluit om hele buurten aan te wijzen als verboden terrein voor vakantieverhuurders 'niet evenredig' is: het is een veel te zware maatregel die in strijd zou zijn met het eigendomsrecht. Met minder rigide maatregelen kan de gemeente óók toeristische overlast in de binnenstad beperken, vonden VAG en WVA.

Daar gaat de Raad van State in mee. Het college heeft niet gekeken of minder strenge maatregelen ook ingezet hadden kunnen worden. Zoals bijvoorbeeld een quotum, dat het aantal verhuurde woningen tot een bepaald maximum zou beperken. Het besluit uit 2020 is daarmee vernietigd; de gemeente moet ook de proceskosten betalen.

Inmiddels is er landelijk een nieuwe wet van kracht, de Wet toeristische verhuur. De Raad van State heeft geen uitspraak gedaan over de vraag of een gebiedsverbod in strijd is met deze wet. Omdat deze nieuwe wet is ingevoerd nadat het gebiedsverbod al van kracht was, heeft de Raad van State dit niet in overweging genomen.

'Machopolitiek'

Maarten Bruinsma van de VAG is blij met de uitspraak. "Eerder bleek al dat in die wijken in totaal maar zo'n 40 vergunningen waren verleend. De rechters kregen zo een goed beeld dat deze maatregel dus veel te ver ging." Bruinsma zegt dat hij dat eerder ook heeft gezegd tegen de gemeente. "Maar daar heerste destijds een soort machopolitiek, waarbij diverse mensen elkaar wilde overtoepen met harde maatregelen." Hij roept de gemeente op eens een 'nuchtere blik' op de cijfers te werpen.

In een eerste reactie is wethouder Zita Pels van Volkshuisvesting terughoudend. "De gemeente gaat de uitspraak bestuderen en bekijken wat dit betekent voor het beleid tegen illegale verhuur en woonfraude."

interview met Maarten Bruinsma, voorzitter Amsterdam Gastvrij

Raad van State zet streep door wijkverbod toeristenverhuur: "Dit was machopolitiek" - AT5

Parool: ook Raad van State veegt Amsterdams verbod vakantieverhuur in bepaalde wijken van tafel

De gemeente had in 2020 geen verbod op vakantieverhuur mogen invoeren in bepaalde wijken in de binnenstad. Daarmee geeft de Raad van State het Amsterdamse college, dat in hoger beroep was gegaan na een eerdere uitspraak, een gevoelige tik op de vingers.

Tim Wagemakers en David Hielkema 31 mei 2023, 11:00

Het was een uitspraak waar reikhalzend naar werd uitgekeken. Nadat de gemeente eerst door de rechter was teruggefloten over haar wens om in bepaalde stadswijken vakantieverhuur te verbieden, veegt de Raad van State na hoger beroep het in 2020 kortstondig ingevoerde verbod wederom van tafel.

De hoogste rechter spreekt van een onevenredige maatregel. ‘Het college had eerst moeten onderzoeken of minder vergaande maatregelen genomen konden worden om het beoogde doel te bereiken. Niet is gebleken dat het college dit heeft gedaan.’

Amsterdam Gastvrij

In 2020 wilde toenmalig wethouder Laurens Ivens een verbod invoeren op vakantieverhuur in het Wallengebied en het zuidelijk deel van de grachtengordel. Het idee was daarmee overlast van toeristen tegen te gaan en de leefbaarheid van de binnenstad te vergroten.

Maar zijn maatregel in 2020 om dit in te voeren in het Wallengebied en het zuidelijk deel van de grachtengordel kon op forse kritiek rekenen van belangenvereniging Amsterdam Gastvrij, die een rechtszaak aanspande en won. De maatregel van de gemeente was namelijk gebaseerd op de Huisvestingswet, maar volgens de rechter bood die wet de mogelijkheid van een verbod helemaal niet.

Kleine opening

De gemeente ging in hoger beroep en krijgt opnieuw kritiek op de maatregel, al biedt de Raad van State wel een kleine opening door te stellen dat de Huisvestingswet wel degelijk ruimte biedt voor een verbod. ‘Dat mag alleen als daarvoor goede redenen zijn, die verband houden met het doel en de strekking van de Huisvestingswet. Daarom had het college van b. en w. eerst moeten onderzoeken of minder vergaande maatregelen genomen konden worden om het beoogde doel te bereiken.’

Daarmee wordt gedoeld op bijvoorbeeld het instellen van een maximum aan het aantal vergunningen in een gebied of het verbieden via een bestemmingsplan. Mocht de gemeente in de toekomst opnieuw een verbod willen instellen dan moet eerst worden aangetoond dat alle andere minder vergaande maatregelen eerst zijn geprobeerd.

Strenge regels

Vakantieverhuur via bijvoorbeeld Airbnb is in Amsterdam aan strenge regels gebonden. Zo mogen kamers of appartementen alleen verhuurd worden met een vergunning en is er een maximum van dertig dagen. Er worden flinke boetes uitgedeeld bij overtreding van de regels: verhuren zonder vergunning levert bijvoorbeeld een boete op van 8700 euro.

De gemeente laat weten de uitspraak te gaan bestuderen en te gaan bekijken wat dit betekent voor het beleid tegen illegale verhuur en woonfraude.

“Het is nauwelijks te begrijpen waarom de gemeente in hoger beroep gegaan is”, zegt Maarten Bruinsma van Amsterdam Gastvrij, in een eerste reactie. “Dit was een onnodig en kostbaar experiment, dat de geloofwaardigheid van de gemeente geen goed heeft gedaan.”

Parool: De gemeente Amsterdam is een slechte verliezer in de rechtbank zegt burgemeester Halsema

In de Stadsschouwburg sprak burgemeester Femke Halsema maandag een grote groep betrokken Amsterdammers toe. De bezoekers hadden 24,50 euro (en studenten 10 euro) betaald om te weten hoe de stad ervoor staat. Burgers waarvan je kan zeggen: zij die hierheen gaan, hebben nog wel vertrouwen in de politiek.

Voor veel andere inwoners is dat wel anders. Niet voor het eerst zei Halsema dat de relatie tussen burger en overheid verstoord is, mensen afhaken doordat vertrouwen in de overheid afneemt en te vaak grote vraagstukken uitlopen op politieke ruzies en schandalen.

Ze noemde zaken als de toeslagenaffaire en de gaswinning in Groningen, maar was ook reflectief naar de eigen organisatie. Te vaak heeft de gemeente de Amsterdammer gewantrouwd, te vaak worden inwoners als tegenstanders beschouwd, te vaak wordt verstikkende bureaucratie in het leven geroepen en te vaak krijgen Amsterdammers nog juridisch dichtgetimmerde brieven op de mat.

De gemeente staat ook vaak tegenover de Amsterdammer voor de rechter, maar blijkt daar een slechte verliezer te zijn. Geen enkele andere gemeente gaat namelijk zó vaak in hoger beroep als Amsterdam. Tussen de periode 2017-2021 gebeurde dat 121 keer. Ter vergelijking: Rotterdam legde zich 61 keer niet neer bij de beslissing van de rechter, Den Haag 20 keer en Utrecht slechts 12 keer.

Halsema zei maandag dan ook dat de noodzakelijke verandering begint bij een overheid die kritisch naar zichzelf kijkt. Een boodschap die met voortschrijdend inzicht lijkt aan te komen in de gemeenteraad en specifiek D66. Binnenkort wordt een voorstel aangenomen van raadslid Rob Hofland (D66) waarin staat dat burgers een fout mogen maken. Na een administratieve vergissing moeten ze niet direct de stempel van fraudeur krijgen.

Rondom de Airbnb-boetes was deze regeling goed van pas gekomen. De boetes zijn exorbitant hoog, zo oordeelden de gemeenteraad en de ombudsman vorig jaar al. Onder publieke druk zijn ze dan ook verlaagd, maar nog steeds vindt een kleine groep Amsterdammers dat hun boete van 3000 euro buitenproportioneel is. Ze stapten naar de rechter en kregen gelijk.

In de uitspraak stond onder andere dat de gemeentecommunicatie rond het boetebeleid niet duidelijk was. En wat doet de gemeente? Die gaat in hoger beroep. Woonwethouder Zita Pels zei deze week – tegen de wens van meerdere raadsleden in – dat het mogelijk een precedent schept voor honderden andere Amsterdammers die ook ooit boetes gehad hebben als ze geen hoger beroep aantekent.

Kennelijk lukt het haar niet om een manier te vinden om de menselijke maat te houden. En dat enkele burgers – die in het gelijk zijn gesteld door de rechter! – nu weer het zware juridische traject moeten opnemen tegen de olietanker van een gemeente, doet er niet toe.

Parool: Amsterdam start campagne om buitenlandse toeristen te weren: "Stay Away"

De gemeente Amsterdam wil af van de overlast van toeristen en begint daarom deze week de campagne Stay Away. De ontmoedigingscampagne maakt deel uit van het maatregelenpakket dat de gemeenteraad in december aannam.

De campagne start in Groot-Brittannië en richt zich daar vooral op mannen van 18 tot 35 jaar. Toeristen die termen als ‘cheap hotel Amsterdam’ en ‘pub crawl Amsterdam’ invoeren in zoekmachines krijgen een waarschuwing bij de advertenties die laat zien wat er kan gebeuren als je overlast veroorzaakt of alcohol drinkt, zoals het krijgen van een boete, een strafblad, ziekenhuisopname en gezondheidsschade.

De gemeente hoopt dat door te waarschuwen voor de risico’s en mogelijke gevolgen, een deel van de toeristen ontmoedigd wordt om te komen. “Bezoekers blijven welkom, maar niet als ze zich misdragen en overlast veroorzaken,” zegt wethouder Sofyan Mbarki (Economische Zaken en Aanpak Binnenstad) over de campagne. “Dan zeggen wij als stad: liever niet, blijf weg. Amsterdam doet al ontzettend veel als het gaat om maatregelen tegen overmatig toerisme en overlast en we gaan ook een stuk verder dan andere grote steden in Europa. We moeten de komende jaren wel nog meer doen als we toerisme op een duurzame manier een plek willen geven in onze stad.”

Begrenzing

Naast de Stay Awaycampagne start deze maand ook de How to Amsterdam-campagne, gericht op bezoekers die al in Amsterdam zijn. Deze campagne vertelt bezoekers wat wel en niet mag in de stad, bijvoorbeeld met borden over het verbod op wildplassen en openbare dronkenschap. Mbarki: “Amsterdam is een wereldstad en daar hoort drukte en levendigheid bij, maar om onze stad leefbaar te houden kiezen we nu voor begrenzing in plaats van onverantwoorde groei.”

De ontmoedigingscampagne maakt deel uit van het maatregelenpakket dat de gemeenteraad eind 2022 aannam, waar ook het blowverbod en het verbod op vrijgezellenfeesten in de binnenstad binnen vallen. Campagne Stay Away wordt de komende maanden geëvalueerd en eventueel verder ontwikkeld en gaat zich dan ook richten op toeristen uit andere Europese landen en delen van Nederland.

Commentaar Parool met filmpjes: communicatiestrateeg Lars Duursma waarschuwd voor omgekeerd effect

Parool: Rechter fluit gemeente Amsterdam terug rond boetebeleid vakantieverhuur

Tim Wagemakers

Het is een tik voor de gemeente Amsterdam in het boetebeleid rond vakantieverhuur: in twee zaken, aangespannen door woningverhuurders die 3000 euro moesten betalen, haalde de gemeente vorige week bakzeil.

De rechtszaken draaien om het nieuwe Airbnb-beleid, dat ingevoerd werd op 1 juli 2020. Sindsdien geldt er een meldings- en vergunningsplicht voor woningverhuur. Twee verhuurders werden binnen twee maanden na de invoering van de plicht beboet, eerst 6000 euro, later na veel publieke druk een lager bedrag: 3000 euro.

De verhuurders vonden dat niet eerlijk, temeer omdat zij niet goed ingelicht waren door de gemeente. De rechter volgt hun daarin en noemt de boete voor deze mensen ‘niet redelijk of evenredig’. Volgens de rechter was de communicatie rond het nieuwe boetebeleid van vakantieverhuur van woningen niet duidelijk. ‘De gemeente is een maand na inwerkingtreding (...) direct overgegaan tot handhaving en beboeting. Van enige communicatie vanuit de gemeente richting vakantieverhuurders (...) is niet gebleken.’

Maarten Bruinsma van Amsterdam Gastvrij, de vereniging voor B&B-houders, is blij met de uitspraak : “Je kan niet direct na het invoeren van nieuwe regels torenhoge boetes opleggen voor overtredingen, vooral als je informatievoorziening over de nieuwe regels tekortschiet. Dat voelt iedereen op zijn klompen aan, behalve de gemeente Amsterdam dus.”

Het is een nieuwe tik voor de gemeente rond het boetebeleid bij vakantieverhuurders. Al eerder verweet vrijwel de gehele oppositie verantwoordelijk wethouder Zita Pels (Volkshuisvesting) dat vakantieverhuurders met één foutje een veel te hoge boete krijgen. In het najaar verlaagde zij daarom het boetebedrag voor een eerste administratieve overtreding naar 3000 euro. Die verlaging gold met terugwerkende kracht, voor elke verhuurder die vanaf 1 oktober 2021 beboet was.

De twee woningverhuurders die nu voor de rechter stonden waren al eerder beboet, in de maand september. Voor hun gold een speciale coulanceregeling, al bleek in de praktijk dat de 3000 euro boete alsnog bleef staan. Onterecht. aldus de rechter.

Langere overgangstermijn

Onduidelijk is nog wat de uitspraak betekent voor andere Airbnb’ers die een verlaging met terugwerkende kracht hebben gekregen, al hint de rechter erop dat de gemeente een langere overgangstermijn had kunnen hanteren. Daarbij wordt verwezen naar de situatie in Weesp, die sinds 1 januari 2023 een meld- en vergunningsplicht heeft ingevoerd, maar een overgangstermijn van zes maanden heeft waarin niet wordt gehandhaafd.

In reactie laat een woordvoerder van Pels weten dat ze de uitspraken nog moet bestuderen. Bruinsma van Amsterdam Gastvrij vindt dat de gemeente nu ook bij andere vakantieverhuurders de 3000 euro boete moet terugbetalen. “Er is hier echt een mentaliteitsverandering nodig, want iedereen die niet de mogelijkheid had om tegen de gemeente te procederen blijft vooralsnog in de kou staan.”

Het boetebeleid komt voort uit de zorg van het college over de leefbaarheid in de stad, die volgens hen onder druk staat door vakantieverhuur. Als de boetes te laag zijn en er te soepel wordt omgegaan met overtredingen, bestaat er volgens de gemeente een reëel risico dat mensen zich net zo lang niet melden tot ze een keer betrapt worden.

Daarnaast is er ook een financieel argument: de verlaging van de boetes naar 3000 euro kostte de gemeente al 250.000 euro aan terugbetalingen en leidt structureel tot naar schatting 300.000 euro per jaar minder aan inkomsten. Het CDA en Volt gaan schriftelijke vragen stellen over de gevolgen van de uitspraken voor het vakantieverhuurbeleid.

Telegraaf: ’Boete van 3000 euro onredelijk’

door Richard van de Crommert

Deze weken vindt een reeks rechtszaken in Amsterdam plaats van bewoners die de naar hun ogen disproportionele boete aanvechten die ze van de gemeente hebben ontvangen. Gisteren werd daarbij een aanbeveling van de Ombudsman in de al enige tijd lopende discussie door juristen van de gemeente afgezwakt. „Dat is maar een opvatting.” Donderdag vond één van de zaken plaats, van Amsterdammer Alex Kitain die van mening is dat de boete van 6000 euro die hij van de gemeente kreeg, totaal niet in overeenstemming is met de kleine fout die hij maakte. Naar eigen zeggen vergat Kitain om op tijd melding te maken dat hij zijn woning verhuurde aan vakantiegangers. „Op het laatste moment in het proces ben ik dat vergeten”, zei hij daarover in de rechtbank. „Het was een menselijke fout. De boete die daarop volgde was onredelijk hoog.”

Vanaf 1 juli 2020 is het verplicht om het vooraf te melden als je je eigen woning tijdelijk verhuurt. Vanaf augustus 2020 is de gemeente daarop gaan handhaven. Dit kan alleen tot de dag voorafgaand aan de verhuur. En eens vergeten, is vergeten bij de gemeente Amsterdam. Je kunt niet achteraf een vergeten melding alsnog invoeren. Het is niet mogelijk om een vergeten melding recht te zetten. Er kwam geen waarschuwing of een eerste kleine boete. Nee, de gemeente Amsterdam verstuurde direct een boete van 6000 euro. Kitain heeft geld bij zijn moeder moeten lenen om de boete te betalen.

Donderdag bleek nogmaals dat de gemeente de Amsterdammers wantrouwt. En niet alleen de bewoners, maar de Ombudsman ook. Een advies van de Ombudsman over de al enige tijd durende discussie over de hoge boetes, werd door de juristen van de gemeente afgedaan als „een opvatting.” In reactie op de brief van de Ombudsman (met daarin het advies om een lagere, eerste waarschuwingsboete in te voeren) over vakantieverhuur schrijft het college van B en W het volgende: „Het college neemt deze aanbeveling over voor wat betreft eerste administratieve overtredingen. Door de genoemde matiging van de boete op eerste administratieve overtredingen bij vakantieverhuur wordt de boete substantieel verlaagd van 8700 euro naar 3000 euro.’

In de rechtszaak van donderdag, zeggen juristen namens het college van B en W: „Dat (een waarschuwingsboete ingevoerd zou moeten worden, red) is een opvatting. Daar hebben we dus niet voor gekozen.” Het is een aparte stellingname van de juristen, die daaraan toevoegden dat er rondetafelbesprekingen zijn gehouden tussen de gemeente en de Ombudsman. „De grote afwezigen daarbij waren de mensen die juist gepleit hebben voor hoge boetes”, aldus de gemeentelijke juristen. Die 3000 euro noemt Kitain nog steeds een buitensporig hoge boete. Maar dat vinden de juristen van de gemeente niet. Ze wezen in hun antwoord op het gemak waarmee het bedrag terugverdiend kan worden en dat de hoogte van de boete afschrikwekkend genoeg moet zijn. „Je gaat calculerend gedrag krijgen”, zei een gemeentejurist. „Zeven van de dertig dagen is al een grote hap van het geheel.”