FD: Sentiment over Airbnb is in een mum van tijd volledig gekanteld

Eva Rooijers, 20 mei 2018
Tot een jaar of drie geleden was Airbnb nog een leuke manier om wat geld bij te verdienen als je op vakantie ging. Er kleefde toen nog een romantisch imago aan de opkomst van de deeleconomie. Airbnb was een 'authentiek' alternatief voor de uniforme hotelkamer.

Lees ook 'De gemeente Amsterdam gebruikt Airbnb als bliksemafleider'

In korte tijd is het sentiment volledig gekanteld. De verhuursite wordt geassocieerd met blowende Britten en dronken Italianen die in drommen door het centrum trekken en voor veel overlast zorgen. En met stijgende huizenprijzen en pandjesbazen - vastgoedhufters in de woorden van de gemeente - die hun kamers permanent verhuren via de site en in feite dus een illegaal hotel zijn.

De emoties lopen vaak hoog op in discussies over het toerisme. De PvdA wilde Airbnb zelfs het liefst helemaal uit de stad bannen, stond in het verkiezingsprogramma, maar het blijft voorlopig bij een verbod in toeristische gebieden bleek vorige week.

Maar er is ook een hele andere kant aan Airbnb, zo willen twee verhuurders laten zien. Ze storen zich aan de eenzijdige beeldvorming.

'Ik voel me als crimineel behandeld'

'Door Airbnb heb ik de financiële ruimte om met mijn leven te doen wat ik echt belangrijk vind,' zegt Armanda Govers (32). Ze heeft een eigen stichting opgericht: Even Geen Vlees. 'Daarmee wil ik mensen inspireren om vaker plantaardig te eten.' Haar vriend is muzikant. Hun werk levert nog niet genoeg op om van te leven.

Daarom verhuurt Govers hun studio van 24m2 in de Jordaan 60 dagen per jaar via Airbnb. Niet dat ze nu zwemmen in het geld. 'We leiden een minimalistisch en duurzaam leven, vliegen bijvoorbeeld niet.'

Ze heeft een keer ingesproken bij de gemeenteraad over het onderwerp. 'Een heel nare ervaring. Ik voelde me door sommige raadsleden als een crimineel behandeld.' Jij verhuurt je appartement terwijl andere mensen hard een woning nodig hebben, kreeg ze te horen. Wat ze vond van de kosten voor de samenleving. En waar ze zelf verbleef als ze haar appartement verhuurde. Govers vertelde dat ze dan vaak bij haar ouders of schoonouders verblijft. 'Ha, maar dat is geen vakantie,' zei een raadslid. 'Ik vond het vervelend dat ik mijn persoonlijke leven zo moest verantwoorden.'

‘Ik krijg leuke en nette gasten, vaak stelletjes’

Zij wilde juist ook de positieve ervaringen met Airbnb delen. 'Ik krijg leuke en nette gasten, vaak stelletjes. Hotelgasten krijgen geen recensie, de mensen die van Airbnb gebruik maken wel.' Die checkt ze altijd. Ik informeer mijn buren, met wie ik goed contact heb, altijd als er gasten komen. Airbnb heeft ook juist de potentie om toeristen te spreiden.'

Ze vindt het jammer als appartementen permanent verhuurd worden. 'Aan de steriele foto's zie je direct dat mensen daar niet zelf wonen. Daar is Airbnb helemaal niet voor bedoeld. Maar dat is maar één kant van het verhaal.'

Als Airbnb door het delen van gegevens het kaf van het koren kan scheiden zou ze dat 'prima' vinden. 'Het is gewoon een vijandige situatie die is ontstaan. Nu wil het nieuwe college zijn spierballen laten zien door Airbnb te verbieden in toeristische delen van de stad. Ik vind het elke keer weer pijnlijk om te zien dat het echt een verloren strijd is voor de eerlijke Airbnb-verhuurders. Dat zij worden aangewezen als zondebok en keer op keer in een adem wordt genoemd met overlast en drukte. Oneerlijk en ongenuanceerd.'

'De politieke wil ontbreekt om ook de voordelen van Airbnb te zien'

'Ik weiger om als geldwolf, huisjesmelker, of halve crimineel te worden bestempeld. Ik run geen illegaal hotel.' Maarten Kooistra heeft het gehad met de Amsterdamse politiek. 'Het ontbreekt aan politieke wil om ook de voordelen van Airbnb te zien, zowel voor Amsterdammers die wat extra’s goed kunnen gebruiken, als in de spreiding en het beperken van overlast van toeristen.'

Hij zet een kop koffie in zijn benedenwoning, vlak bij het Westerpark in Amsterdam. Twee kleine kinderen scharrelen rond in huis. Kooistra en zijn vriendin werken beide in het onderwijs, hij als wiskundedocent aan een vmbo-school, zij als directeur van een basisschool.

Louter positieve reacties kregen ze toen ze enkele jaren geleden een bed and breakfast begonnen. Ook van de gemeente. Het idee ontstond toen de kans zich voordeed om het huis van de buurman erbij te kopen. Met een kleine op komst werd 45m2 te klein en kwam wat meer ruimte goed van pas, maar met hun lerarensalarissen zou het financieel wel heel krap worden.

Airbnb bood uitkomst. Het voorhuis van de woning van de buurman bouwden ze om tot een studio van 19 m2 met een eigen badkamer. De gemeente betaalden ze €11.000 compensatie omdat ze de twee woningen samenvoegden.

‘Mochten ze onverhoopt toch voor overlast zorgen, dan ben ik de eerste die in actie komt, want ik heb er last van’

Direct vanaf het begin kregen ze leuke gasten. Voornamelijk jonge stellen. 'Niet de toeristen die zich kapotzuipen en portieken onderkotsen.' Ze selecteren streng aan de poort en gasten moeten van tevoren met hun voorwaarden akkoord gaan: niet blowen, roken, voor de deur blijven hangen, of lawaai maken. Want er wonen ook twee kleine kinderen in het huis, en er zijn bovenburen die vroeg naar hun werk moeten. 'Mochten ze onverhoopt toch voor overlast zorgen, dan ben ik de eerste die in actie komt, want ik heb er last van.' Zouden hotels net zo proactief te werk gaan bij overlast?' vraagt Kooistra zich af.

Maar de lol begint er wel een beetje af te gaan. Ze willen netjes aan alle gemeentelijke voorwaarden voldoen, maar de regels veranderen continu. Laatst heeft Kooistra in allerijl de kookplaat uit het aanrechtblad gehaald, omdat hij las dat een bed and breakfast geen zelfstandige woning mag zijn.

'Het blijven vooral plannetjes voor de bühne, waarvan het de vraag is of ze gaan werken en haalbaar zijn' zegt hij over de nieuwste plannen van het college. Hij wijst erop dat het stadsbestuur van Berlijn ook terug moest komen op het verbod op Airbnb. Hij mist samenhang in het beleid.

Vlakbij is net een nieuw hotel met 90 kamers geopend, dat €250 per nacht kost. 'Een hip concept voor de rijken der aarde.' Er komen in de stad nog 8000 hotelkamers bij. Het aantal evenementen in Westerpark mag omhoog van 54 naar 123. 'Over samenhang van beleid gesproken.'

Hij sluit zijn ogen niet voor de excessen, de pandjesbazen die een blok opkopen, vertimmeren en mensen ophokken. 'Dat zijn illegale hotels. Daarop moet de gemeente streng handhaven. Maar nu scheren ze iedereen over een kam.'

'Airbnb heeft ook een functie,' benadrukt hij. ‘Wij gaan van de extra inkomsten niet op vakantie naar de Malediven, we sparen voor de studie van onze kinderen. Wij Amsterdammers kunnen in de stad blijven wonen waar we van houden. '

Amsterdam, dat kampt met een lerarentekort, wil docenten maar wat graag behouden. 'Maar er komt een punt waarop het voor ons interessanter wordt om te verhuizen. Dan kan ik overwaarde te gelde brengen, en daardoor mijn kinderen een goede toekomst bieden, en in alle rust een B&B runnen. Reken er maar op dat onze woning dan wordt gekocht door mensen met veel geld. Niet door een docent, trambestuurder of verpleegster.'